ΣΠΑΡΤΗ. Εγκαινιάζεται τη Δευτέρα 21 Νοεμβρίου το Μουσείο Ψηφιδωτών, η περίφημη «Οικία της Ευρώπης», στη συμβολή των οδών Κων/νου Παλαιολόγου και Διοσκούρων, στη Σπάρτη.

Ο χώρος έχει μεταγραφεί σε «Οικία των Ψηφιδωτών» και θα αποτελέσει ισχυρό τοπόσημο για τη λακωνική πρωτεύουσα. Αποδόθηκε, προ έτους, στο κοινό, με αφορμή τη Διεθνή Ημέρα Μουσείων, τον Μάιο του 2021.

Στα εγκαίνια θα παρευρεθεί ο πρώην υπουργός Γιάννης Βαρβιτσιώτης, ο οποίος ως πρόεδρος του μη κερδοσκοπικού Οργανισμού «Φίλοι των Ψηφιδωτών της Σπάρτης», είχε την πρωτοβουλία για το έργο προβολής και ανάδειξης των ψηφιδωτών και με ζήλο στήριξε και προώθησε την προσπάθεια…

Επίσης, θα παρευρεθούν η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, ο αναπλ. υπουργός Ευρωπαϊκών Θεμάτων Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, ο περιφερειάρχης Π. Νίκας..

Το «παρών» αναμένεται να δώσουν οι βουλευτές της Λακωνίας, ο Δήμαρχος, οι επικεφαλής των δημοτικών παρατάξεων και μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου της Σπάρτης.

  • Η Οικία των Ψηφιδωτών

Η Οικία των Ψηφιδωτών στεγάζει δύο μοναδικά ψηφιδωτά απεικονίσματα, που χρονολογούνται στα τέλη 3ου ‒ αρχές 4ου αι. μ.Χ., «Αρπαγή της Ευρώπης» και «Ο Ορφέας ως γητευτής ζώων», λαμπρά δείγματα των σπαρτιατικών εργαστηρίων.

Το έργο ανάπλασης και ανάδειξης, χρηματοδοτήθηκε με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), ύψους 331.000 € και εκπονήθηκε από το Υπουργείο Πολιτισμού.

  • Αναδρομή

Στη Σπάρτη και στη συμβολή των οδών Διοσκούρων και Κων/ νου Παλαιολόγου, εκεί ακριβώς όπου βρίσκεται η «Οικία της Ευρώπης», αποκαλύφθηκαν τον 19ο αιώνα, δύο σημαντικά ρωμαϊκά ψηφιδωτά δάπεδα, καλούμενα,

  • «Αρπαγή της Ευρώπης» (1872) και,
  • «Ο Ορφέας ως γητευτής ζώων» (1897).

Τα ψηφιδωτά, που πιθανόν αποτελούσαν τμήματα του επιδαπέδιου διακόσμου μιας ή δύο γειτονικών πλούσιων ρωμαϊκών οικιών, χρονολογούνται στα τέλη του 3ου ‒ αρχές του 4ου αι. μ.Χ. και «διακρίνονται για τη σύνθεση, τους πλούσιους χρωματισμούς τους και τη δεξιότητα στην απόδοσή τους. Την εποχή εκείνη δραστηριοποιήθηκαν στη Σπάρτη δύο τοπικά εργαστήρια παραγωγής ψηφιδωτών που απέδωσαν εξαιρετικά έργα τέχνης. Οι έρωτες των θεών, η μουσική και η ποίηση αποτελούν κάποιες από τις κύριες πηγές έμπνευσης επιλογής των εικονογραφικών θεμάτων.»

  • «Αρπαγή της Ευρώπης»

Το ψηφιδωτό με την παράσταση της αρπαγής της Ευρώπης, διαστάσεων 2,06 x 2,00 μ., είναι το κεντρικό θέμα του ενός ψηφιδωτού (ψηφοθετημένου) δαπέδου.

«Η Ευρώπη αποδίδεται ως γυμνή νεαρή γυναίκα καθισμένη επάνω στον μεταμορφωμένο σε ταύρο Δία, σε κίνηση προς τα δεξιά, ενώ δύο φτερωτοί ερωτιδείς συγκρατούν το ιμάτιό της, θυμίζοντας παραστάσεις της θαλάσσιας Αφροδίτης. Πρόκειται για ένα σπάνιο εικονογραφικό σχήμα που καθιστά το ψηφιδωτό ιδιαίτερο.»

  • «Ο Ορφέας ως γητευτής ζώων»

Το ψηφιδωτό με την παράσταση του Ορφέα, διαστάσεων 1,40 x 1,13 μ., απεικονίζει τη μυθική φιγούρα του Ορφέα με τη λύρα του να σαγηνεύει τα ζώα, τα πτηνά και ερπετά.

  • Μοτίβο

Και τα δύο θέματα απαντούν και σε άλλα ψηφοθετημένα δάπεδα της Σπάρτης των ρωμαϊκών αυτοκρατορικών χρόνων, με διαφορετικό τρόπο απόδοσης, αποδεικνύοντας την ευρηματικότητα και τις ικανότητες των καλλιτεχνών των σπαρτιατικών εργαστηρίων παραγωγής ψηφιδωτών.

Η κατασκευή των δύο στεγάστρων στα τέλη του 19ου αι., καταλυτικής σημασίας για την προστασία των ψηφιδωτών, δεν επέτρεψε τον ακριβή προσδιορισμό και τη λειτουργία των χώρων τους οποίους διακοσμούσαν. Ωστόσο, πρόσφατα ευρήματα υποδεικνύουν πολύ πιθανή τη διασύνδεση του ψηφιδωτού του Ορφέα με λουτρική εγκατάσταση, υπόθεση η οποία είχε διατυπωθεί και για τα δύο δάπεδα την εποχή της ανακάλυψής τους.

  • Στο κέρμα τω 2 €

Σημειώνεται ότι μετά την καθιέρωση του ευρώ ως κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος η Ελλάδα επέλεξε για το κέρμα των 2 ευρώ την παράσταση της αρπαγής της Ευρώπης, όπως αυτή απεικονίζεται στο ψηφιδωτό της Σπάρτης, σε σχέδιο του Γιώργου Σταματόπουλου.

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις