ΣΠΑΡΤΗ. Υπό την Αιγίδα του Δήμου Σπάρτης συνεχίζονται τα σεμινάρια ιστορικο - φιλοσοφικού λόγου, του Απόστολου Λ. Πιερρή, στη Σπάρτη.

Συναντήσεις Σπάρτης | 24 – 27/2/2023 – Τριπλή Συνάντηση (!)

Θα έχουμε πάλι το δοκιμασμένο τριλογικό μοντέλο συναρτημένων σεμιναρίων, προσαρμοσμένο στον χαρακτήρα των ημερών.

Όπως αναφέρει ο Πιερρής, ο πραγματικός, ουσιαστικός λόγος της κατάρρευσης του Μυκηναϊκού κόσμου (και συνωδά του συνολικού Συστήματος Ισχύος της Μεταλλικής Εποχής - του Χαλκού) ήταν το βαθύτερο ανικανοποίητο του ανθρώπου με τις δυο προηγούμενες κοσμοϊστορικές Επαναστάσεις για το νόημα της ζωής. Ούτε η χθόνια γονιμότητα και η αγκαλιά της μάνας και η Μεγάλη θεά, ούτε η ουράνια ισχύς και η δημιουργική βία και ο Κύριος των Δυνάμεων, αποτελούσαν την τελική λύση του αινίγματος της ύπαρξης.

Επέπρωτο να αποκαλυφθεί η τρίτη και τελεσιουργός και τελευταία φανέρωση του μυστικού βάθους του Είναι, ο ανθός της ύπαρξης, το «τέλος» της μορφής του κάλλους.

Το καινόν και νεανικό μυστήριο: το ευπαθές και ολιγοχρόνιο άνθος πιο καθοριστικό και δραστικό από την αναλλοίωτη, τρομερή γονιμότητα της κοσμικής μήτρας, πιο ρωμαλέο και ανακτορικό από την φοβερή βία των δημιουργικών τομών της ουράνιας βασιλείας. Για αυτό ο σίδηρος και το κάλλος συνδυάζονται παναρμόνια στην Εποχή του Σιδήρου και της Επανάστασης του Ελληνισμού, συνταιριαστά το όπλο και η μουσική, («παλίντονος ἁρμονίη ὅκωσπερ τόξου καὶ λύρης», σύμβολα αμφότερα του Απόλλωνα), το σκληρότατο και το απαλότατο, - όπως ψέλνει ο πρώτος μέγας λυρικός ποιητής Αλκμάν στην Σπάρτη:

ἕρπει γὰρ ἄντα τῶ σιδάρω

τὸ καλῶς κιθαρίσδην

Την επανάσταση για την αποκάλυψη του Ελληνισμού έκαναν και τελεσφόρησαν τα ορεσίβια παλληκάρια του Βοίου (κατά Στράβωνα), των ορεινών όγκων της νότιας Πίνδου και των συμπλεγμάτων της Στερεάς από τα Αιτωλοακαρνανικά μέχρι τον Παρνασσό και τις απολήξεις σε Ελικώνα και Κιθαιρώνα, οι Δωριείς και άλλοι Κουρήτες. Αιχμή απετέλεσαν οι Δωριείς της Δωρίδος. Η Κάθοδός τους ήταν η αρχή στο στήσιμο του άξονα του πολιτισμικού Ελληνισμού.

Η διασπορά και κατανομή των Δωριέων στην Πελοπόννησο ανέδειξε διαφορετική φυσιογνωμία ιστορικότητας, αντιστοιχούσα προς τον τοπολογικό χαρακτήρα του χώρου εγκατάστασής τους (Μεσσηνία, Αργολίδα, Κορινθία). Η ολιγαριθμία τους (2000 στην Λακεδαίμονα, 8-10.000 το μέγιστο συνολικά), η μικρή σε έκταση και άγρια φύση της τελευταίας προκαθοδικής διαμονής τους (η χώρα των Δρυόπων, στην φοβερή σύννευση των ορεινών όγκων Βαρδουσίων, Οίτης, Γκιώνας και Παρνασσού κατά τον άνω ρου του Μόρνου), οι ισχυρές κοινές παραδόσεις και χαρακτήρες ταυτότητας ακόμη και βαθειά στον χρόνο μεταγενέστερα, παρά την διανομή τους στην Πελοπόννησο και από εκεί στο νότιο Αιγαίο και στην Μεγάλη Ελλάδα, - και σε συνδυασμό μάλιστα οι τρεις αυτές παράμετροι, δεν αφήνουν υπολογίσιμα περιθώρια για εσωτερική φυλετική ερμηνεία της ιστορικής διαφορετικότητας που ανέπτυξαν στους διάφορους τόπους εγκατάστασης και διαμονής τους οι Δωριείς. Η ορίζουσα της ιστορίας είναι τοπολογική.

Περιγράφει ο Πιερρής: «Θα συνοψίσω την ανάλυση της διαφορετικής απόκρισης των Δωριέων κατά τον τόπο της διαμονής τους, παρουσιάζοντας σε γενικές γραμμές την πρωτοϊστορία τους, και θα εμφιλοχωρήσω στην Σπαρτιατική απόλυτη ιδιαιτερότητα. Θα διερευνήσουμε τα χαρακτηριστικά αυτής της μοναδικότητας σε συνάρτηση με την τοπολογική ιδιομορφία της κοίλης Λακεδαίμονος κατά τον μέσο ρου του Ευρώτα. Και με την ανάλυση αυτή θα προετοιμαστούμε για την κατανόηση του θαύματος της ιστορίας, το φαινόμενο της αρχαϊκής Σπάρτης.»

Θεματικός τίτλος της διαπραγμάτευσής μου είναι:

Η Μοναχική Πορεία της Σπάρτης |Οι Τρεις Χειμερινοί Αιώνες (~1104 – 823 π.Χ.)

Ο Πιερρής αναφέρει πως τις Κυριακές γενικεύει την προβληματική που διαπραγματεύεται τις αντίστοιχες Παρασκευές για να έχουμε την καθολική εικόνα, της οποίας την κεντρική, ουσιώδη, καθοριστική μορφή αναδεικνύει κατά την προηγούμενη ανάλυση.

Αυτήν την φορά, λόγω των ημερών, θα επιδοθούμε στην νηφάλια μέθη του νου.

Θα παρουσιάσει τη γενική μορφή της ιστορίας και το «τέλος» της. Ειδική αναφορά θα γίνει στην ουσιαστική κατανόηση του παρόντος, της Εποχής των μεγάλων Μεταβολών που ζούμε. Οι αλλαγές είναι τεκτονικές, η αρχιτεκτονική του παγκόσμιου συστήματος μεταβάλλεται, ο Ευρωπαϊκός Πολιτισμός πεθαίνει και δυσθανατεί, - και ο άνθρωπος βρίσκεται εις αναζήτηση νέου νοηματοδοτικού άξονα (βιώματος, πίστης, ιδέας) και των μορφών πραγμάτωσής του.

Η σύλληψη της γενικής μορφής και του υπεραίροντος «τέλους» της ιστορίας «προφητεύει» το μέλλον. Η ασφαλής πρό-γνωση προκύπτει από την αληθή γνώση. Η πρό-βλεψη και πρό-νοια συνάγεται από την όραση και τον νου.

Περιγράφει ο Πιερρής: «Στο πλαίσιο της γενικής μεγάλης εικόνας για το νόημα της ιστορίας θα εξετάσω το πρόβλημα του ρόλου και της επίδρασης της σημαντικής ιδιαιτερότητας και μοναδικότητας στην διαμόρφωση της καθολικής κατάστασης. Πώς μπορεί το απολύτως μοναδικό να είναι ταυτόχρονα και το απολύτως καθολικό; Πώς είναι δυνατόν η απόλυτη ιδιαιτερότητα να αποτελεί πανανθρώπινη αξία; Το θέμα της εμπράγματης ιδέας πρόκειται, και ειδικά το ζήτημα της Σπάρτης.»

Ο θεματικός άξονας της αναζήτησής μας θα είναι,

Η Μορφή και το «Τέλος» της Ιστορίας, Μοναδικότητα και Καθολικότητα (στον Ατομικό και Συλλογικό Βίο)

  • Δευτέρα, 27 Φεβρουαρίου, (14:00), στον Παραδοσιακό Ξενώνα «Φάρις» του Γιώργου Κοκκορού, πάνω από τους Γοράνους και το Μοναστήρι της Γόλας

Ο ομιλητής αναφέρει πως η Καθαρή Δευτέρα αρμονίζει καθαρή σωματική και πνευματική τροφή, άγει εις αποκεκαθαρμένους λογισμούς.

Γιατί χρειάζεται και τί είναι ο καθαρμός; Σε τί συνίσταται ο σπίλος της ύπαρξης, ο ρύπος του χρόνου στην γέννηση, στον μόχθο της διάρκειας, και στον θάνατο;

Τι λερώνει το ον;

Η ιερότητα της ύπαρξης μιαίνεται, - αλλά σε τί και με τί; Ο καθαρμός καθαίρει τον ρύπο και αναδεικνύει άσπιλη την ιερότητα του όντος.

Αλλά μερικές σημαίνουσες φορές είναι το μίασμα που καθαίρει το μίασμα, το αίμα που ξεπλένει το αίμα.

καθαίρονται δ’ ἄλλῳ αἵματι μιαινόμενοι

Το Βακχικό όργιο τρέπει την καταστροφική όψη της δύναμης σε δημιουργική τομή.

Αλλά και κάτι άλλο υπερβατικό. Ο Απολλώνιος καθαρμός ουσιώνεται στην έκσταση του κάλλους. Ποίηση, μουσική, χορός εκφράζουν την ενεργητική όψη της αμεριμνησίας του ανθρώπου προς τις ανάγκες του χρόνου που σπιλώνουν την ύπαρξη. Η παιδιά του «τέλους» καθαίρει από την λάσπη του γίγνεσθαι στον χρόνο. Τότε ο χρόνος λάμπει καθάριος, αληθής εικόνα της αιωνιότητας.

[Για τον καθαρμό της Δήλου από τους Αθηναίους κατόπιν Δελφικού χρησμού κατά την αρχή του Πελοποννησιακού πολέμου, και σε τι συνίστατο, θα δούμε Θουκυδίδη, ΙΙΙ, 104].

Μετά τον οργασμό της φύσης στον χειμώνα, (εξεχόντως εποχή των Διονυσιακών οργιασμών και μυστηρίων), όταν από την σήψη του νεκρού κύεται η νέα γέννα στον κόλπο της Μητέρας Γης, χρειάζεται η αγνεία της ύπαρξης ώστε κεκαθαρμένη να δεχθεί το άνοιγμα του όντος για την φανέρωση της τελειότητάς του, να λατρεύσει την άνοιξη του κοσμικού ανθού, την επιφάνεια του Θεού στο κάλλος του Είναι.

Θα εντρυφήσουμε στην μεταμόρφωση του Απολλώνιου πνεύματος με την δεύτερη αποκάλυψη του Ελληνισμού στην Ορθοδοξία.

[Για αυτό το καίριο ζήτημα δείτε τις μελέτες Πιερρή στον ιστότοπο του Ινστιτούτου, τμήμα Research Projects, κατηγορία Logos in ancient Greek Philosophy and Christianity, κ. ά.]

[Για το θέμα από την άποψη των αρχαίων μυστηρίων και θρησκευτικότητας, δείτε τις μελέτες (α) «ΜΙΑΣΜΑ AND ΚΑΘΑΡΣΙΣ. Purifying Impurity and Polluted Purification» και (β) «Death Rites of Defilement», Apostolos L. Pierris, The emergence of reason from the Spirit of Mystery, An Inquiry into the Origin and nature of Ancient Greek Rationality, Vol. I, Religion and Mystery, 2006, Chapters 1 and 2, pp. 15-67. ]

Η θεματική εστία των λογισμών ψηλά στον Ταΰγετο δίνεται με τον τίτλο, Μίασμα και Κάθαρση | Το Ιερό και το Άγιο

Ακολουθήστε το notospress.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις